خانه تکانی یکی از سنت های زیبای ما ایرانیان است که اگر با رعایت نکات ایمنی همراه نباشد، ممکن است به یک دردسر تمام عیار تبدیل شود؛ دردسری که سلامت تمام اعضای خانواده، به ویژه خانمهای خانه دار، را تهدید می کند. کمردرد، گردن درد، مسمومیت، تنگی نفس، حساسیت پوستی و درد دست و پا از رایج ترین عوارض خانه تکانی های نادرست و غیرایمن است؛ عوارضی که با رعایت برخی اصول ساده ایمنی می توان احتمال بروز آنها را به حداقل رساند.

 

خانه تکانی و خطر کمردرد

کمردرد مشکل رایجی است که در بیشتر موارد و البته بر خلاف تصور رایج هیچ ربطی به مهره ها و دیسک و نخاع ندارد و دلیلش عمدتا کشیدگی عضلات و رباط های پشت است. عامل این کشیدگی هم معمولا بلند کردن اسباب و اثاثیه سنگین منزل، حمل نادرست اجسام سنگین و حرکت ناگهانی در ناحیه کمر است. گرفتگی یا اسپاسم عضلانی هم از دیگر علل شایع کمردرد محسوب می شود. در بیشتر موارد، مجموعه ای از فشارها و استرس های مختلف در طول زمان بر روی کمر وجود دارد که در اثر وقوع یک رویداد خاص مانند حرکت ناگهانی یا بلند کردن یک جسم سنگین در ایام خانه تکانی باعث شروع یا تشدید درد می شود.

12 توصیه برای پیشگیری از کمردرد

در طول خانه تکانی تا جایی که برایتان مقدور است، از بلند کردن اسباب و اثاثیه سنگین منزل پرهیز کنید و به جای این کار، از شیوه‌‌های جایگزین مانند هل دادن یا کشیدن استفاده کنید.

قبل از بلند کردن یک جسم سنگین، دقیقا مشخص کنید که می خواهید آن را کجا بگذارید و همیشه هنگام حمل جسم سنگین یادتان باشد که آن را نزدیک به بدنتان نگه دارید.

فقط اسباب و اثاثیه ای را بلند کنید که وزن مناسبی دارند و اگر نیاز به کمک داشتید، تعارف را کنار بگذارید و حتما از یک یا چند نفر کمک بگیرید.

از بلند کردن یک جسم سنگین و چرخیدن به طور همزمان خودداری کنید. اگر هنگام حمل یک جسم سنگین نیاز به چرخیدن داشتید، یادتان باشد که از کمر نچرخید بلکه روی پاهایتان بچرخید.

وقتی می خواهید جسم سنگینی را روی زمین بگذارید، به جای خم کردن کمر، زانوهایتان را خم کنید و جسم را روی زمین قرار دهید.

موقع بلند کردن یک جسم سنگین از روی زمین یا موقع جابه جا کردن آن، پشتتان را صاف نگه دارید و قوز نکنید؛ زانوهایتان را خم کنید و برای تحمل وزن آن جسم، به عضلات پایتان تکیه کنید. این کار موجب می شود فشار ناشی از جسم سنگین، به جای کمر، به مفصل ران شما منتقل شود و گرفتگی عضلانی و درد ناگهانی عضلات مخصوصا کمردرد به سراغتان نیاید.

موقع بلند کردن اجسام سنگین، بهتر است اول، پاهایتان را به اندازه عرض شانه ها باز کنید و سپس جسم مورد نظر را بلند کنید، این کار باعث حفظ تعادل بدن می شود.

هیچ وقت نباید اشیای سنگین را به طور ناگهانی و سریع از زمین بلند کنید و هرگز در حالی که جسمی را با یک دستتان بلند کرده اید، سعی نکنید با دست دیگرتان جسم سنگین دیگری را بلند کنید. اگر اصرار دارید که هر دو جسم را به طور همزمان حمل کنید، ابتدا باری را که در یک دستتان هست، زمین بگذارید و سپس، هر دو جسم را همزمان با هم بلند کنید.

وقتی در حال تمیز کردن در و پنجره یا رنگ کردن دیوار هستید، برای دسترسی به نقاط دورتر، به جای آنکه دست خود را به آن سمت دراز کنید، از صندلی یا نردبان استفاده کنید.

وقتی در حال گردگیری یا تمیز کردن وان حمام هستید، به جای خم شدن بیش از حد از ناحیه کمر، سعی کنید آرام بنشینید و کار مورد نظرتان را انجام دهید.

اگر به مدت طولانی مشغول کار در منزل هستید، مرتب و در فواصل منظم استراحت کنید و تا جایی که برایتان مقدور است، به طور متناوب، تغییر وضعیت دهید.

و توصیه آخر به خانمهای خانه دار، این است که نه تنها پیشنهاد همسر و فرزندانتان را برای کمک بپذیرید، بلکه خودتان به آنها پیشنهاد کمک بدهید تا علاوه بر کاستن از فشارهای مضاعف به جسمتان، موجب شوید مشارکت و دلسوزی بیشتری بر فضای خانواده تان حاکم شود.

"طاهره بیاتی" کارشناس مسوول مبارزه با بیماری های غیرواگیر مرکز بهداشت شهید "پیرویان" کازرون